پانتنول چیست؟ فواید و عوارض پرو ویتامین B5 برای پوست و مو
به گزارش بهترین تور مسافرتی، پانتنول (Panthenol) یک ماده شیمیایی است که در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست و مو مثل ریمل ها، کرم ها و سرم های پوستی یافت می گردد. با این حال، اغلب در مقایسه با ترکیبات معروفی مانند هیالورونیک اسید یا آلوئه ورا کمتر مورد توجه قرار می گیرد. اما پانتنول چیست و چرا باید از محصولات حاوی آن استفاده کنیم؟

اگر در پی پوست سالم یا موی نرم و ابریشمی هستید، آشنایی با پانتنول خالی از لطف نخواهد بود. در این مقاله از خبرنگاران مگ در خصوص خواص بی نظیر این ماده و تاثیرات مثبت آن اطلاعات کسب می کنید. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
پانتنول چیست؟
پانتنول یکی از مشتقات الکلی ویتامین B5 یا پانتوتنیک اسید است. این ماده یک ترکیب پایدار، محلول در آب و سبک محسوب می گردد که به راحتی در پوست نفوذ می نماید. پانتنول در دمای اتاق معمولا به شکل یک روغن شفاف یا یک پودر سفید رنگ دیده می گردد.
پانتنول از نظر ساختاری شباهت زیادی به ویتامین B5 دارد؛ با این تفاوت که شامل یک گروه هیدروکسیل است که آن را به یک الکل تبدیل می نماید. از آنجا که این ماده پس از جذب شدن در پوست به ویتامین B5 تبدیل می گردد، متخصصان به آن پرو ویتامین B5 هم می گویند.
کاربردهای پانتنول
تولیدنمایندگان از پانتنول به علت ایمنی بالا و مزایای گسترده در بسیاری از محصولات آرایشی، بهداشتی و دارویی استفاده می نمایند. از فواید این ماده می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1. افزایش رطوبت پوست
اختلال در سد محافظ پوست باعث از دست رفتن رطوبت می گردد و در بروز مشکلاتی مانند خشکی پوست، درماتیت آتوپیک، افزایش حساسیت پوست، درماتیت تماسی، پسوریازیس و درماتیت سبورئیک نقش دارد.
پانتنول یک نوع هومکتانت (جاذب رطوبت) است که به طور مداوم آب را جذب و حفظ می نماید و باعث می گردد پوست از درون آبرسانی گردد و ظاهر شاداب و درخشانی داشته باشد.
این ماده بعلاوه با ایجاد یک سد محافظ روی پوست از تبخیر طبیعی آب جلوگیری می نماید و خطر خشکی و کم آبی پوست را کاهش می دهد. حفظ رطوبت یکی از مهم ترین عوامل برای سالم و جوان نگه داشتن پوست است و پانتنول می تواند به شما در رسیدن به این هدف یاری کند.
2. تسریع روند ترمیم زخم
استفاده منظم از پانتنول می تواند بافت پوست را تقویت کند و ظاهر آن را بهبود ببخشد. برخی از افراد ممکن است پس از جراحی های پزشکی و زیبایی از این ماده برای ترمیم زخم استفاده نمایند. پانتنول با افزایش سرعت نوسازی سلولی و تکثیر فیبروبلاست ها به درمان زخم های سطحی و عمیق یاری می نماید. این ماده بعلاوه برای سوختگی پوست یا آفتاب سوختگی مفید است.
در یک مطالعه مشاهده شد که پانتنول برای زخم های پس از جراحی و آسیب های پوستی گزینه مناسبی محسوب می گردد. این ماده به ویژه اگر بلافاصله پس از آسیب استفاده گردد، تاثیر زیادی روی بهبودی پوست دارد.
3. تقویت عملکرد سد محافظ پوست
پانتنول به ترمیم سد محافظ پوست یاری می نماید، باعث آبرسانی لایه های بیرونی پوست می گردد و جلوی تبخیر رطوبت را می گیرد. یک مطالعه نشان داد که پانتنول الاستیسیته و رطوبت پوست را بهبود می بخشد. بعلاوه باعث می گردد ترکیبات فعال موجود در محصولات موضعی راحت تر جذب شوند.
4. کاهش التهاب
خاصیت مرطوب نمایندگی پانتنول، آن را به یک ماده ضدالتهاب موثر تبدیل نموده است. حفظ رطوبت از حساس شدن پوست و تحریک پذیری آن جلوگیری می نماید. بنابراین پانتنول در افراد مبتلا به اگزما، درماتیت تماسی، پسوریازیس و… به بهبود زبری، خشکی، خارش، قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست یاری می نماید.
محصولات حاوی پانتنول می توانند برای محافظت از پوست شیرخواران و تسکین التهابات پوستی ناشی از پوشک مفید باشند. این ماده بعلاوه یکی از ترکیبات مهم کرم های مخصوص نوک سینه است که برای درمان آسیب و درد ناشی از شیردهی استفاده می شوند.
خواندنی ها
راه های مراقبت از پوست خشک
5. بهبود سلامت مو
پانتنول در طیف وسیعی از محصولات مراقبت از مو وجود دارد و برخی شواهد نشان می دهد که ممکن است برای جلوگیری از ریزش مو مفید باشد. از سایر فواید احتمالی پانتنول می توان به محافظت از مو در برابر آسیب های محیطی و حرارتی اشاره نمود. این ماده با حفظ رطوبت، از خشک و شنماینده شدن مو جلوگیری می نماید و آن را سالم تر، نرم تر و درخشان تر می نماید.
خواندنی ها
درمان خانگی موهای خشک و آسیب دیده
چه محصولاتی حاوی پانتنول هستند؟
تا این بخش از مقاله به این سوال که پانتنول چیست و چه فوایدی دارد، پاسخ دادیم. اکنون می خواهیم محصولات حاوی آن را معرفی کنیم. پانتنول در بسیاری از محصولات بهداشتی و آرایشی یافت می گردد، از جمله:
- محصولات مراقبت از مو: اگر در پی یک محصول مرطوب نماینده و مغذی برای موهای خود هستید، می توانید از شامپوها و نرم نماینده ها حاوی پانتنول بهره ببرید. این ماده بعلاوه در ژل های حالت دهنده، موس های مو، اسپری های مو و محصولات بازنماینده گره مو یافت می گردد.
- محصولات مراقبت از پوست: بسیاری از محصولات پوستی حاوی پانتنول هستند. این محصولات شامل مرطوب نماینده های صورت، ماسک های صورت، سرم های پوستی، پاک نماینده های صورت، تونرها، کرم های دور چشم، ضدآفتاب ها، پاک نماینده های آرایش، کرم های اصلاح و… می شوند.
- محصولات مراقبت از ناخن: ناخن های شما مثل مو از پروتئین کراتین ساخته شده اند. به همین علت، پانتنول می تواند به تقویت ناخن های دست و پا یاری کند و استحکام آن ها را افزایش دهد.
- لوازم آرایش: پانتنول در بسیاری از محصولات آرایشی روزمره هم وجود دارد. این ماده در فرمولاسیون ریمل ، کرم پودر، مداد ابرو، خط چشم، رژ لب، هایلایتر و بعلاوه پودر یا اسپری فیکس نماینده آرایش به کار می رود.
- محصولات مخصوص نوزادان: از آنجا که پانتنول برای پوست بی ضرر است، در برخی از محصولات مراقبتی نوزادان هم استفاده می گردد. این محصولات شامل شامپو، لوسیون، صابون و ضدآفتاب مخصوص نوزادان هستند. با این حال، بهتر است همواره پوست نوزاد را تحت نظر داشته باشید تا مطمئن شوید که محصولات حاوی پانتنول باعث ایجاد حساسیت یا تحریک آن نمی شوند.
عوارض پانتنول چیست؟
پانتنول هم به شکل محصول موضعی و هم به صورت مکمل خوراکی قابل استفاده است. این ماده برای بیشتر افراد قابل تحمل است و در آن ها عوارض جانبی ایجاد نمی نماید. چرا که برای سلول ها سمی نیست، روی سیستم ایمنی تاثیر منفی ندارد، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش نمی دهد و تغییرات ژنتیکی ایجاد نمی نماید.
با این حال، در موارد نادر احتمال بروز واکنش آلرژیک وجود دارد. اگر نگران این موضوع هستید، تست پچ (Patch test) انجام دهید و اندازه کمی از محصول حاوی پانتنول را روی بخش کوچکی از پوست خود امتحان کنید.
چگونه از پانتنول استفاده کنیم؟
پانتنول با بیشتر ترکیبات مراقبتی سازگار است و روی پوست تمیز بیشترین تاثیر را دارد. توصیه می گردد ابتدا صورت خود را بشویید؛ سپس از تونر برای پاکسازی بقایای آلودگی ها و چربی های اضافی بهره ببرید و در نهایت، کرم یا لوسیون حاوی پانتنول را روی پوست بمالید.
از آنجا که پانتنول در طیف گسترده ای از محصولات یافت می گردد، اندازه استفاده از آن به نوع محصول انتخابی شما بستگی دارد. بنابراین با توجه به روتین مراقبتی پوست و موی خود می توانید برترین روش استفاده از آن را معین کنید.
خواندنی ها
پماد کالاندولا چیست؟
چگونه محصولات بدون پانتنول را پیدا کنیم؟
اگر نمی خواهید از پانتنول بهره ببرید، باید برچسب محصولات را با دقت بخوانید. بعلاوه ضروری است با نام های دیگر این ماده آشنا باشید. چون برخی از تولیدنمایندگان ممکن است به آن با اسامی جایگزین مثل پنتوتنول، D-پانتنول الکل، DL-پانتنول، پرو ویتامین B5، دکسپانتنول، بوتانامید یا آنالوگ الکلی پانتوتنیک اسید اشاره نمایند.
جایگزین های پانتنول
کسانی که در پی جایگزین هایی مناسب برای پانتنول هستند، می توانند از مواد زیر استفاده نمایند که خواص مرطوب نمایندگی مشابهی دارند:
- آلانتوئین
- اوره
- N-استیل گلوکزامین
بعلاوه افرادی که در پی خواص تسکین دهنده هستند، می توانند به سراغ محصولات حاوی کالاندولا و آلوئه ورا بروند.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.
منابع: webmd, medicalnewstoday, skinkraft
منبع: دیجیکالا مگ